St. Petersburg 2019

Onze reis door de Baltische Staten zit er op. Vanuit Tallinn rijden we naar St. Petersburg in Rusland. De totale afstand is ongeveer 370 km en duurt volgens Google Maps ca. 4,75 uur, maar de praktijk zal anders zijn. Bij Narva gaan we de grens over. Dat gaat in vier fasen en het duurt ongeveer 1,5 uur als het mee zit! Als eerste rijden we naar een soort wachtterrein. We blijven in de bus zitten en de chauffeur stapt uit en meldt zich bij een wachtgebouw. We rijden ca. 1 km door naar de grenspost van Estland. De bus rijdt in een controlepost. Het is een soort sluis dat helemaal hermetisch is afgezet met gaas, slagbomen en speedgates. Een Estse douanier komt in de bus en haalt onze paspoorten op. Na controle worden deze teruggebracht. Daarna volgt de douane aan Russische zijde. We moeten allemaal uit de bus en met onze bagage moeten we door de douanecontrole in een gebouw terwijl buiten beambten en honden de bussen controleren op? Ja, op wat? Drugs? Een van de beambte loopt rond de bus en kijkt met een spiegel onder de bus. Zelfs de motorkap van de bus moet open. De grenspost is een lelijke, verpauperde, troosteloze en naargeestige omgeving. Het lijkt me verschrikkelijk om hier te werken. In de controlepost zit een norse Russische douanier die niets zegt. Ze controleert mijn paspoort, kijkt vertwijfeld naar de (vele) stempels (uit het Midden-Oosten), zet er een nieuwe Russische stempel bij en ik kan doorlopen. Onze bagage wordt verder niet gecheckt, koffers blijven dicht. Phoe, dat viel allemaal erg mee. We rijden weer een klein stukje door, stoppen. Een douanier beambte komt controleren of we wel een stempel in onze paspoorten hebben. Hè hè, we zijn er door. We zijn in Rusland.

De eerste indruk van Rusland. Over de grens lijkt het allemaal niet veel anders te zijn dan in Estland. De verkeersborden zijn hetzelfde, pompstations, zebrapaden, dezelfde auto’s, enz. De natuur bestaat hoofdzakelijk uit bossen. Ik zie geen akkerbouw of vee. De (doorgaande)weg is tweebaans vol met afslagen, zebrapaden en kruisingen. De kwaliteit van het wegdek is regelmatig slecht. De verkeersborden zijn in ieder geval tot St.Petersbrug vaak tweetalig. De reis schiet niet echt op. Wat eigenlijk het meeste afwijkt is de mistroostigheid van de bebouwing. De huizen zijn armzalig, saai, kapot of lelijk. Soms lijkt het of mensen in houten vakantiehuisjes wonen. Hier wil je echt niet wonen. Alle teksten zijn in het Cyrillisch alfabet (het Russisch alfabet) en dat zal de komende dagen nog het meest lastige zijn. Zonder studie is er niets van de taal te begrijpen. Het heeft geen zin om woorden proberen te lezen, omdat diverse letters verwisseld zijn met ons Latijns alfabet.
We naderen St. Petersburg met al haar voorsteden. Het duurt even voordat we bij het hotel zijn. We hebben een hotel op ongeveer drie kilometer van het centrum. Het hotel is oud en mistroostig maar voor ons voldoet het goed. De inrichting van de kamer is uit de jaren 60 met oranje en bruine kleuren en een eenvoudige maar saaie inrichting. Ondanks dat St. Petersbrug een wereldstad is, zijn de hotels nog best goedkoop.
Sankt Peterburg, zoals de officiële Russische naam luidt, werd in 1703 gesticht door Peter de Grote. Hij was de eerste Russische tsaar die regeerde van 1682 tot zijn dood in 1725. Peter de Grote wilde met een nieuwe hoofdstad aan de Oostzee aansluiting vinden bij het welvarende westen en koos daarvoor de enige plek op Russisch grondgebied die verbinding had met een waterweg naar Europa. Er moest wel een vesting komen die Rusland beschermde tegen de Zweden. De stad is overigens genoemd naar de heilige Petrus en niet naar de tsaar zelf. Zo wordt het vermeld in de boeken, maar is dit wel geloofwaardig? Het is maar net wat je het volk wijs maakt. Toch?
Het eerste bouwwerk was de Petrus en Paulusvesting op het eiland in de Neva rivier. In de kerk op het eiland liggen de 18e en 19e-eeuwse tsaren begraven en sinds 1998 in een aparte kapel ook Nikolaj II en zijn familie. Het fort is in de tsarentijd ook als gevangenis gebruikt.

St. Petersburg stad werd door Europese architecten ontworpen maar is wel door slaven gebouwd. De bevolking van Rusland in de 18de eeuw was heel arm. Des te groter is het contrast met de rijkdom die de stad nu uitstraalt. Naar Amsterdams voorbeeld zijn door de tsaar grachten aangelegd in St. Peterbrug. Wandelend langs de grachten krijg ik echter helemaal geen ‘Amsterdams gevoel’. De enige overeenkomst met de Amsterdamse grachten is water en daarmee houdt het dan op.
De stad heette van 1914 tot 1924 Petrograd en van 1924 tot 1991 Leningrad. In St. Petersburg wonen ongeveer vijf miljoen mensen. Het is de tweede grootste stad van Rusland. St. Petersburg is een bruisende mierennest waar het nooit rustig is.
Extreem veel paleizen stelt de stad. De elegante mengeling van Italiaanse barok en Russische stijlen zien we in veel stadspaleizen weerspiegeld. In sommige straten is het een aaneenschakeling van paleizen. Bizar gewoon. Er is gewoon te veel schoonheid. De schoonheid van de kerken is met geen pen te beschrijven. Aan de brede boulevard Nevski Prospekt zijn grote winkels en terrasjes, waar je het woelige geheel van een wereldstad kunt aanschouwen. Door al deze bezienswaardigheden is het een zeer toeristische stad. Door de hele binnenstad stikt het van de bussen met toeristen die langs alle bezienswaardigheden rijden. Dat zorgt voor overvolle wegen, chaos, parkeerproblemen en wachttijden. Helaas zijn er ook nog eens erg veel auto’s en overal staan geparkeerde auto’s. Bovendien hebben sommige Russen in dikke auto’s de neiging om de drukke brede zesbaans boulevards als racebaan te gebruiken. Ik schat dat er regelmatig snelheden worden gehaald van 70 tot 100 km per uur… Dat zal vast niet de toegestane snelheid zijn. Dat er veel rijke Russen zijn, blijkt wel uit de vele dikke auto’s die op de weg rijden.
Het spreekwoord ‘overdaad schaadt’ geldt zeker voor St. Petersburg. Het is ook geen fijne stad om te verblijven. De stad is te groot. De afstanden tussen de bezienswaardigheden zijn te groot. Gelukkig heeft het een goed en uitgebreid metronetwerk. Ook de stations zijn vaak fraai gedecoreerd. Het metronetwerk is het diepst gelegen netwerk van heel de wereld. Lange roltrappen brengen je naar beneden en boven. Het lijkt wel 100 meter diep.
In St. Petersburg is het contant oppassen voor zakkenrollers. Je verstaat geen klap van het Russisch. De Russen spreken lang niet allemaal Engels. Het is een stad als geen ander en toch moet je het gezien hebben als je tenminste een citytripper bent. Het is heel uniek en toch afstotend.

Met een bus maken we een toertocht door St. Petersburg. Bij bezienswaardigheden stopt de bus waar we kunnen uitstappen. St. Petersburg is een zeer merkwaardige stad. De stad is bijzonder mooi en wordt tot één van de mooiste steden van Europa genoemd. Wat is echter de definitie van mooi? Als je van paleizen en kerken houdt is St. Peterbrug inderdaad een van de mooiste steden van Europa en misschien wel van heel de wereld. Ben je meer liefhebber van smalle steegjes met een kroegje, een kapelletje en dergelijke dan is St. Petersbrug eigenlijk helemaal niet mooi. Veel ornamenten, kerkkoepels en dergelijke zijn in St. Petersburg verguld. Het moet rijkdom, welvarendheid en macht uitstralen. Russen houden wel een beetje van bling-bling. Je zou het fantastisch (mooi) kunnen noemen, maar als je bedenkt hoe het tot stand is gekomen kijk je er misschien heel anders tegen aan.

Haast iedere toerist bezoekt wel de Hermitage. Het wereldbekende museum bevat een van de omvangrijkste kunstcollecties ter wereld. Het museum gelegen aan de Neva rivier is onder gebracht in vijf gebouwen die met elkaar verbonden zijn. Het bekendste gebouw daarvan is het Winterpaleis dat vroeger de woonplaats was van de tsarenfamilie. In het museum is het extreem druk. Zelfs als je via internet een kaartje hebt gekocht moet je nog in de rij staan om binnen te komen. De hele dag door staan er buiten rijen met mensen die naar binnen willen. Gestaffeld mogen ze naar binnen als er weer mensen vertrekken. Per jaar komen er zo’n kleine 3 miljoen bezoekers. Dat is ongeveer 10.000 bezoekers per dag. Ook al houd je niet van kunst dan nog is het paleis de moeite waard om te bezoeken vanwege zijn bijzondere schoonheid. Al die mensen lopen je wel behoorlijk in de weg. Naar mijn mening lopen er veel toeristen rond die helemaal niets met kunst hebben en louter naar het museum gaan omdat het zo’n bekend museum is. De kunst in het museum is per land tentoongesteld. Dat maakt het voor de bezoeker makkelijker om het te vinden. Het museum is zo groot dat het onmogelijk is om alles in één dag te zien. Wij concentreren ons op de Hollandse Meesters. Alleen al van Rembrandt hangen er zijn 24 schilderijen. We zien in de Nederlandse afdeling veel andere Nederlandse toeristen maar gezien de drukte blijkt dat de Hollandse Meesters door mensen uit heel de wereld gewaardeerd worden. Mooi. Terecht, ze heten niet voor niets meesters. We nemen nog een kijkje bij de wereldberoemde entreetrap dat een van de hoogtepunten van het museum is. Maar ook andere zalen met kroonluchters, wandbekleding, meubels, vloeren zijn bijzonder mooi. Met recht is de Hermitage het absolute hoogtepunt van St. Petersburg.
Na vier dagen hebben we redelijk een indruk van St.Peterburg gekregen. Als je wil, kun je er weken verblijven om alles te zien.
De bus brengt ons naar het moderne vliegveld. Onze reis door de Baltische Staten en St. Petersburg zit er op. We gaan weer naar huis en kijken terug op een bijzondere en unieke reis.

De belangrijkste musea in St. Petersburg:

Het Russische woord voor museum is музей. Helaas zijn de alle websites niet in het Engels beschikbaar.

Akhmatovamuseum, 34 nab Reki Fonyanki, foto’s, brieven en manuscipten van dichteres Anna Akhmatova

Antarticamuseum, 24 Marat ul, het leven van mensen rond de noordpool.

Artilleriemuseum (Rus), 7, Aleksandrovsky Park

Blokmuseum, 57 Deka Bristov ul, in deze woning leefde de symbolische dichter Alexander Blok.

Dostoyevskymuseum (Eng), 5 Kuznechny per, woonhuis van schrijver Dostoyevsky.

Erarta (Eng), 29 Linya 2, het grootste privémuseum voor moderne kunst.

Etnografisch Museum (Eng), 4/1 Inzhenernaya ul, in een zijvleugel van het Russisch museum, over de cultuur en bevolking van Rusland in de 19e en 20e eeuw.

Fabergemuseum (Eng), 21, Naberezhnaya Reki Fontanki

Filiaal Russisch Museum Ingenieursslot (Eng), 12 Sadovaya ul, slot met portretten van beroemde Petersburgers.

Filiaal Russisch Museum Marmeren Paleis (Eng), 5/11 Millionnaya ul, paleis met tentoonstelling over de Romanovdynastie en wisselnde tentoonstellingen over moderne kunst.

Freudmuseum (Eng), 18a Bolshoy pr, over het leven en dromen van de psycho-analyticus uit Wenen.

Gatchina (Eng), Gatchina

Hermitage (Eng), 2 Dvortsovaya Ploschad, in het Winterpaleis, met omvangrijke kunstcollectie.

Isaak-Brodskymuseum (Eng), 3 pl. Iskusstv, woning van kunstschilder Isaak Brodsky.

Kunstkamera (Eng), 3 Universitetskaya Nabereshnaya, Peter het Grote Museum voor Antropologie en Etnografie (de Kunstkamera). Een van de rijkste etnografische musea ter wereld.

Lenins Woningmuseum, in het Smolny-instituut.

Centrale Marinemuseum, (Eng), Birshevaya pl (in de Beurs)

Museum van de Avantgarde (Eng), 10 Professora Popova, woonhuis van componist en kunstenaar Mikhail Matyushin.

Museum van de geschiedenis van St. Petersburg (Eng), Zayachy (Hare) Island.

Museum van de Politieke Geschiedenis van Rusland (Eng), 4 Kuybysheva ul, met wisselende tentoonstellingen over de geschiedenis van Rusland.

Museum van Muziek en Theaterkunst (Eng), 6 pl. Ostrovskogo, met meer dan 250 jaar Russische theatergeschiedenis.

Museum voor Non-conformische Kunst, 10, Ulitsa Pushkinskaya Unieke verzameling niet officiële Russische kunst uit de tweede helft van de 20ste eeuw.

Museum voor Stadsgeschiedenis (Eng), 44 Anglyskaya nab, Vestingterrein, geschiedenis van de stad van haar stichting in 1708 tot 1918.

Museum of Urban Sculpture (Rus), 179/2, Nevsky Prospekt

Nabokovmuseum (Eng), 47 Bolshaya Morskaya ul, woonhuis van schrijver Vladimir Nabokov

Novymuseum (Rus), 6 Linya, non conformistische kunst uit de late Sovjettijd.

Oranienbaum (Eng), 50 Dvortsovy Prospekt, Lomonosov

Pavlovsk (Eng), 20, Sadovaya Ulitsa, Pavlovsk

Peterhof Museum (Eng), 2 Razvodnaya ul, Peterhof, Landhuis van Peter de Grote met wereldberoemde fonteinen, prachtige tuinen en een fascinerende verzameling barok- en rococo-gebouwen.

Pushkinmuseum (Rus), 12 Reki Moyki, woonhuis van dichter Pushkin.

Rimsky Korsakovmuseum (Rus), 28 Zagorodny pr, woning van componist Rimsky Korsakov.

Shalyapinmuseum (Eng), 2b Graftio ul, woonhuis van operazanger Fyodor Shalyapin.

State Russian Museum (Eng), 2 Inzhenernaya ul, van iconen via Russische avantgarde tot kunst uit de late Sovjettijd.

Watermuseum(Eng), 56 Shpalernaya ul, toont de geschiedenis van watersystemen van verschillende landen en van Rusland

Zoölogisch Museum (Eng), Universiteitskaya nab

Mijn persoonlijke top 10 van St. Petersburg:

1. Hermitage
2. Kerk van de Verlosser op het Bloed
3. Izaäkkathedraal
4. Petrus en Paulusvesting
5. Nevski Prospekt
6. Paleis Plein
7. Smolny klooster (kerk)
8. Wandelen langs de Neva rivier
9. Vasilyeiland
10. Sobor Svyatoy Zhivonachal’noy Troitsy (kerk)